Wiatrak holenderski

Obecnie Otoki są administracyjną częścią Lubanowa, od centrum wsi oddalone są 800 metrów na wschód. W 2013 roku na terenie Otoków mieszkało 5 osób.

W Otokach jedynym zabytkiem jest XIX-wieczny wiatrak holenderski. Budowla została wzniesiona w latach 70, obiekt został wybudowany najprawdopodobniej pomiędzy 1871 roku, a 1888 rokiem – w 1871 roku nie pojawiają się jeszcze żadne wzmianki dotyczące wiatraka, zaś na mapach z 1888 roku już odnajdziemy ten budynek. Według ustnych przekazów wiatrak działał tylko do przełomu XIX i XX wieku, wówczas na potrzeby wsi wystarczająca była praca istniejących młynów – dolnego i górnego, wybudowanego w 1895 roku. Po 1945 roku wiatrak został ponownie uruchomiony przez polskiego młynarza i działał do 1960 roku. Przez kolejne 30 lat obiekt był nieużywany i popadał w ruinę. Dopiero w 1990 roku budynek został wykupiony przez prywatnego inwestora.

Wiatrak holenderski w Otokach został wybudowany na planie okręgu o średnicy 815 cm. Obiekt ma charakterystyczną dla tego typu wiatraków bryłę w formie ściętego stożka. Jeszcze w latach 80. XX wieku całość była nakryta dwunaczółkowym dachem. Pierwotnie obiekt (łącznie z dachem) miał 1100 cm wysokości. Budowla została wzniesiona z czerwonej cegły. Wewnątrz budynek był podzielony drewnianymi stropami belkowymi na trzy kondygnacja. Na samej górze znajdowały się mechanizmy obrotowe czapy i część urządzeń transmisyjnych. Dziś z wyposażenia wiatraka zachowało się niewiele: drewniany wał sztorcowy na posadzce, metalowe koło trybowe na belkach stropowych, fragmenty odsiewacza cylindrycznego i dwa kamienie mlewnika o średnicy 145 cm.