Cedyński Park Krajobrazowy

Cedyński Park Krajobrazowy został utworzony 1 kwietnia 1993 r. obejmuje teren o powierzchni 308,5 km², zaś jego otulina zajmuje 531,2 km². W jego granicach znajduje się Puszcza Piaskowa, Żuławy Cedyńskie, Wzgórza Krzymowskie, Wzgórza Moryńskie i część Lasów Mieszkowickich. Na stosunkowo niedużej powierzchni istnieje tu bardzo zróżnicowany krajobraz polodowcowy, z licznymi morenami, jeziorami, oczkami wodnymi, strumieniami, wąwozami oraz licznymi źródliskami. Najwyższy punkt stanowi wzgórze Zwierzyniec o wysokości 167 m n.p.m., zaś najniższy misa Jeziora Morzycko, znajdującego się w otulinie Parku. Ma głębokość 60 m, co oznacza, że znajduje się poniżej poziomu morza, tzw. kryptodepresja. Dzięki tak urozmaiconemu krajobrazowi, w Parku znajduje się wiele punktów widokowych. Można z nich podziwiać malowniczą dolinę Odry oraz okoliczne lasy i pola.

    Szata roślinna Cedyńskiego Parku Krajobrazowego jest niezwykle bogata i zróżnicowana. Występuje tu 640 gatunków, z czego 18 jest objętych prawną ochroną. Przemierzając Park można zobaczyć zarówno stare, nieprzebyte kompleksy leśne, bagna i rozlewiska, jak i krajobraz stepowy. Do gatunków chronionych zalicza się między innymi cis pospolity, jarząb brekinia, wiciokrzew pomorski, zawilec wielkokwiatowy, ostnicę Jana i storczyk purpurowy. Spośród roślin śródziemnomorskich warto wymienić dąb omszony i nawrot czerwono-błękitny, gdyż nie można ich spotkać w żadnym innym miejscu w Polsce.

    Zróżnicowany krajobraz jest idealny miejscem siedliskowym dla wielu zwierząt, w tym gatunków chronionych i zagrożonych wyginięciem. W Parku mieszka 12 gatunków płazów i 6 gatunków gadów (m.in. traszka grzebieniasta, kumak nizinny, żaba śmieszka, grzebiuszka ziemna, żółw błotny, padalec, żmija zygzakowata), 194 gatunki ptaków (m.in. orzeł bielik, kania czarna, rybołów, bocian czarny, ostrygojad, żuraw) i 39 gatunków ssaków (m.in. wilk, bóbr, nietoperz, wydra, jeż). Świat bezkręgowców jest szczególnie bogaty, choć wciąż mało zbadany. Wśród najciekawszych przedstawicieli wyróżnić można kozioroga dębosza, jelonka rogacza, tęczniki i trzmiele.

    W Parku funkcjonuje 8 rezerwatów: Bielinek, Olszyna Źródliskowa, Dąbrowa Krzymowska,  Olszyny Ostrowskie, Dolina Świergotki, Jeziora Siegniewskie, Wrzosowiska Cedyńskie i Słoneczne Wzgórza. Znajduje się tu także wiele głazów i drzew, będących pomnikami przyrody. Między innymi głazy „Bliźniaki” czy dęby bezszypułkowe pod Lubiechowem Dolnym.

    Na terenie Parku znaleźć można średniowieczne zespoły architektoniczne (np. Moryń, Mieszkowice, Chojna, Trzcińsko-Zdrój) oraz późnoromańskie obiekty sakralne, między innymi kaplicę templariuszy z XIII wieku w miejscowości Rurki. Na Górze Czcibora znajduje się zaś obelisk, upamiętniający bitwę pod Cedynią w 972 r.

    Aby zobaczyć choć część bogactwa przyrodniczego Parku można wybrać się na wycieczki ścieżkami dydaktycznymi w rezerwatach Bielinek i Jeziora Siegniewskie oraz w Parku „Dolina Miłości”. Poza tym wytyczonych jest wiele szlaków turystycznych. Nad Jeziorem Ostrów urządzone jest kąpielisko z plażą i ośrodkiem wypoczynkowym. Wyznaczone są także leśne pola biwakowe w pobliżu rezerwatu Bielinek i Jeziora Siegniewskie oraz nad rzeką Słubią. Wzdłuż dróg prowadzących przez lasy wytyczono parkingi i miejsca postojowe z infrastrukturą turystyczną.