Park dworski

Według Paula Niessena – niemieckiego historyka już w średniowieczu planowano założenie w Chełmie miasta. Z czasem plany zostały zaniechane, a wieś podzieliła się na dwie mniejsze – Chełm Dolny i Chełm Górny.

W centralnej części Chełma Dolnego odnajdziemy XIII-wieczny kościół z ciosów granitowych, naprzeciwko świątyni znajduje się duży kompleks zabudowań pofolwarcznych, a dalej, nad jeziorem mieści się 7-hektarowy park krajobrazowy.

Park rozciąga się wąskim pasem, po północnej stronie parku biegnie główna droga, a za nią ciągnie się fragment pół i lasów. Od zachodu park otoczony jest bogatym drzewostanem. Wśród gatunków odnajdziemy dąb szypułkowy, wiąz polny, dąb czerwony, buk pospolity, wiąz górski, jesion wyniosły, klon jawor, gruszę dziką, jabłoń, lipę drobnolistną, sosnę czarną, cis pospolity, jodłę kalifornijski i olszę czarną. Drzewostan w centralnej części parku, która kiedyś była najbardziej wyeksponowana jest w dużej mierze uszkodzony, część ozdobnych drzew została wycięta.

Pomiędzy pałacem i jeziorem istniała polana, która dziś jest zarośnięta – niegdyś to prawdopodobnie był ogród. W praktyce park stanowi duży kompleks zieleni nad jeziorem, poza ruinami dworu w parku nie zlokalizowano żadnych innych budowli. Park krajobrazowy w Chełmie Dolnym został wpisany na wojewódzką listę zabytków w grudniu 1980 roku.