Rezerwat przyrody Kołowskie Parowy im. inż. Józefa Lewandowskiego

Został utworzony 30 maja 1956 r. i obejmował powierzchnię 24,07 ha. W 1964 r. zwiększono nieznacznie jego obszar do 24,39 ha. Rezerwat znajduje się na zboczach wzniesień morenowych, urozmaiconych wąwozami, potoczkami i wywierzyskami. Przez ten teren przepływa strumień Utrata, który pojawia się bądź znika z powierzchni.

Celem ochrony jest zachowanie buczyny pomorskiej w różnych odmianach typologicznych z bogatymi zespołami roślin zielnych w runie. Ponad stuletnie buki osiągają wysokość do 40 m. Występują tu rośliny rzadkie i ginące, między innymi kostrzewa leśna, kokorycz pusta, perłówka jednokwiatowa, zachyłka oszczepowata i przytulia pospolita. Wśród roślin chronionych występują na przykład kruszczyk szerokolistny, kruszczyk siny, kalina koralowa, kruszyna pospolita i marzanka wonna. Dno parowu zajmuje buczyna źródliskowa.

Rezerwat nosi imię inż. Józefa Lewandowskiego, wybitnego leśnika, pioniera zagospodarowania lasów Pomorza Zachodniego. Głaz narzutowy z tablicą upamiętniającą tego zasłużonego dla lasów człowieka znajduje się w południowo-wschodniej części rezerwatu, na skrzyżowaniu dróg ze Szczecina-Śmierdnicy i z Kołowa.

Dla osób chcących bliżej poznać krajobraz Kołowskich Parowów są dostępne dwa szlaki turystyczne. Czerwony Szlak im. Stanisława Pawelskiego prowadzi ze Szczecina Kijewo do Glinnej. Niebieski Szlak im. Stanisława Grońskiego prowadzi ze Szczecina Zdroje do Zdunowa.