Rynek miejski (Plac Wolności) w Wałczu

Obecny Plac Wolności w początkowych wiekach istnienia Wałcza był centrum miasta. Rozplanowanie ulic Starego Miasta wykazuje podobieństwo do planów Lubeki i Freiburga. Legenda głosi, że projekt ów został przygotowany dla Wałcza, lecz został wykradziony i dlatego oba miasta powstały wcześniej niż Wałcz, który zbudowano dopiero po odzyskaniu owego planu. Z rynku wychodziły istniejące do dziś ulice Starego Miasta. Jego południowo – wschodni kraniec przylegał do traktu handlowego, biegnącego tu jeszcze przed lokalizacją miasta. Po drugiej stronie traktu znajdował się plac kościelny, na którym wzniesiono pierwszy wałecki kościół. Świątynia ta spłonęła w 1378 roku, a każda kolejna budowana była w tym samym miejscu.

Na samym środku rynku stał niegdyś drewniany, piętrowy ratusz zbudowany około roku 1683, zaś w północno – wschodniej części rynku istniała remiza strażacka. Bliskość straży pożarnej nie uchroniła jednak ratusza – spłonął on w 1841 roku. Nową siedzibę władz wybudowano na skraju rynku w 1890 roku, budynek i obecnie pełni funkcję Urzędu Miasta.

Rynek miejski przez wieki stanowił jedno z najważniejszych miejsc w mieście, było to centrum urzędowe, religijne i handlowe, tu odbywały się targi i jarmarki, a wokół pobudowano sklepiki i kramy. Co pewien czas rynek tracił swą funkcję handlową, przenoszono bowiem miejsce targów w inne regiony, jednak tradycje owe powracały. Jeszcze po wojnie było tu targowisko miejskie, dopiero w latach sześćdziesiątych ostatecznie rynek stał się miejskim skwerem. Zasadzono drzewa, krzewy, trawniki i klomby, postawiono ławki. W latach 2003 – 2004 przeprowadzona została rewitalizacja placu, obecnie nawiązuje on swym wyglądem do początków XX wieku. Powierzchnia została wyłożona kostką, pojawiła się znowu fontanna, która wyglądem miała według początkowych planów nawiązywać nieco do swej przedwojennej poprzedniczki, ostatecznie jednak zdecydowano, że będzie miała kształt kielicha. Niedaleko fontanny umieszczono pompę, w pobliżu ratusza maszty z flagami a tuż koło nich kamienną mozaikę przedstawiającą herb miasta. Są też ławki, na których można odpocząć słuchając szumu fontanny. Na obrzeżach placu wygospodarowano miejsce na parking dla samochodów osobowych. W południowo - zachodniej pierzei rynku zachowały się przedwojenne kamieniczki, ich parterowe kondygnacje pełnią funkcje handlowo – usługowe.