Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej

Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Darłowie pochodzi z I poł. XIV w. Już w 1321 r. z inicjatywy biskupa kamieńskiego i za pośrednictwem rodu Święców rozpoczęła się budowa głównej świątyni Darłowa. Przebiegała ona wieloetapowo. Nowy kościół polecono najpierw Najświętszej Maryi Pannie Wniebowziętej. To ceglana trójnawowa budowla zamknięta od jednej strony czworobocznym prezbiterium, a od drugiej – wysoką, masywną wieżą z tarczą zegarową. Wysokość wieży z krzyżem wynosi aż 60 m. Kościół posiada typowe dla gotyku ostro zakończone okna. Dach nawy głównej jest dwuspadowy, prezbiterium – pięciospadowy, naw bocznych - pulpitowy, a wieży - czterospadowy. Sklepienie jest gwiaździste, czteroramienne.

Początkowo ta ceglana trójnawowa budowla nie posiadała wieży, kaplic bocznych i zakrystii. Fundusze na rozbudowę świątyni przekazał w 1397 r. książę pomorski Bogusław VIII. Z jego środków wzniesiono wieżę. Później, w XVI w. powstała zakrystia i kaplice boczne. W okresie reformacji, po przyjęciu postanowień Sejmiku Trzebiatowskiego, kościół zaczął służyć jako zbór ewangelicki. Poważny remont świątynia przeszła po katastrofalnym w skutkach pożarze z 1679 r., gdy wskrzeszony uderzeniem pioruna płomień zniszczył jej wnętrze oraz wieżę. Pod koniec XIX w. kościół dostosowano do potrzeb gminy ewangelickiej poprzez dobudowanie drewnianych balkonów przed chórem i nawami bocznymi. Po wojnie świątynie objęli franciszkanie i opiekują się nią do dziś. W 1962 r. zmieniono wezwanie kościoła Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej na tytuł Matki Bożej Częstochowskiej. W latach 70. XX w. dokonano zaś jego regotyzacji. Zdemontowano drewniane balkony, odsłonięto konstrukcję sklepienia oraz usunięto tynki z ceglanych filarów. Od 1992 r. w kościele rozwija się kult Matki Bożej Fatimskiej. Kościół Mariacki to Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej – Matki Jedności. W 1993 r. Jan Paweł II w Bazylice św. Piotra w Rzymie ukoronował figurę Matki Bożej Fatimskiej z sanktuarium  w Darłowie.

Do naszych czasów nie zachowały się najcenniejsze zabytki należące do wyposażenia świątyni. W kościele można zobaczyć: renesansową ambonę z 1684 r., cztery barokowe obrazy z I poł. XVIII w., sześć portretów apostołów z końca XVII w., renesansową misę chrzcielną z XVI w., barokowy krucyfiks i tabernakulum z XVII w., barokowe stalle z XVII w., mosiężny żyrandol z aniołem z przełomu XVII i XVIII w. i prospekt organowy z 1853 r.

Wewnątrz wieży, za kratownicą znajduje się kaplica z trzema sarkofagami. Spoczywają tu doczesne szczątki Eryka I - urodzonego w Darłowie króla Danii, Szwecji i Norwegii, Elżbiety - księżniczki duńskiej, żony ostatniego księcia pomorskiego Bogusława XIV oraz księżnej Jadwigi - żony Ulryka, który był bratem Bogusława XIV.

Teren przykościelny jest zadbany i pełny zieleni. Znajduje się tu pomnik św. Franciszka. Przy kościele, na miejscu dawnego cmentarza, ustanowiono lapidarium poświęcone dawnym mieszkańcom regionu, wyznającym różne religie. Świątynia stoi na płaskim wzniesieniu otoczonym kamiennym murem. Jest to kościół parafialny należący do dekanatu w Darłowie.