Ratusz w Nowym Warpnie

Obiekt o konstrukcji ryglowej powstał w 1627 r. Zbudowano go na miejscu poprzedniego, który został zniszczony podczas pożaru. Ratusz jako siedziba władz miasta pełni swoją funkcję nieprzerwanie od początków istnienia.

Nieznana jest data wybudowania pierwszego ratusza w Nowym Warpnie. Pierwsza wzmianka o ratuszu pochodzi z roku 1556, gdy po pożarze miasta - jaki miał miejsce w roku 1555 - dzięki nadaniom księcia Filipa II (osada otrzymała m. in. prawa do wyspy Kahleberg – obecnie nazywa się ona Łysą Wyspą lub Ptasią Wyspą) przystąpiono do odbudowy miasta. Przy okazji tej odbudowy w dokumentach wspomina się również o gotyckim ratuszu. Pozostałością po gotyckim ratuszu są jego fundamenty. Nowe Warpno wielokrotnie nawiedzały pożary. W następnym pożarze, w roku 1692 znów spłonął ratusz. Po nim, w 1697 r. wybudowano obecny ratusz, wzniesiony w stylu barokowym. Obiekt wzniesiono w powszechnie wówczas stosowanej technice szachulcowej (inaczej zwanej ryglowej, tzw. mur pruski).

Ratusz w Nowym Warpnie zachował w pełni formę bryły i kompozycję architektoniczną elewacji. Od chwili wybudowania, nieliczne remonty odnosiły się do renowacji elementów elewacji i niewielkich zmian wewnątrz budynku. Między innymi w roku 1885 wymieniono obicie drzwi, wymieniono część stropów piwnic, wzmocniono ściany wieży, wykonano nowe tynki elewacji. Do północno-wschodniej ściany ratusza dostawiona jest XX-wieczna remiza strażacka. Najpierw w całości ryglowa. Obecnie mieszczą się tam biura urzędu gminy. Ratusz od początku swojego istnienia był siedzibą władz miejskich. Także obecnie pełni swoją pierwotną funkcję. Jest obiektem unikatowym i najcenniejszym zabytkiem Nowego Warpna. Jest też chyba jedynym tego typu ratuszem w Polsce, który po dziś dzień pełni swoją funkcję. Ratusz osadzono na kamienno-ceglanych ławach fundamentowych, stanowiących pierwotnie posadowienie ratusza gotyckiego. Szkielet konstrukcyjny ścian wykonany z drewna dębowego, utrzymanego w tonacji brunatnej. Kwatery międzyryglowe wypełniono cegłą ceramiczną. Więźbę dachową wykonano w technice krokwiowo-jętkowej z obustronną podporą stolcową. Podstawą konstrukcyjną hełmu wieży jest 8 słupów nośnych, stężonych krzyżującymi się zastrzałami i spiętych w dolnej części - w dwóch poziomach - kleszczami. Na wieży znajduje się zegar, którego mechanizm został wyprodukowany w Berlinie w Turmuhren-Fabrik Georg Richter w roku 1922.

Sama wieża oraz sygnaturki byłej remizy pokryte są blachą ocynkowaną. Z wieży rozciąga się przepiękny widok na Jezioro Nowowarpieńskie, dzielnicę Podgrodzie, Altwarp i samo miasto. Ratusz został wpisany do rejestru zabytków. Jego kubatura wynosi około 2840 m³, a powierzchnia zabudowy 285 m2.

Ponieważ w dalszym ciągu spełnia swoją funkcję (jest siedzibą władz miejskich) nie jest możliwe swobodne zwiedzanie obiektu. Budynek otwarty jest w godzinach pracy urzędu. Bez większych perturbacji można wejść na hol główny i korytarze urzędu, sali posiedzeń rady miejskiej, sali ślubów, gorzej wygląda sprawa wejścia do wieży lub pokoi pracowników.