Chałupa podcieniowa

Budynek pochodzi z 1748 roku, jest jednym z najstarszych domów wiejskich w powiecie wałeckim. Jest to chałupa z podcieniem narożnym, ustawiona ścianą szczytową w kierunku drogi. Zbudowana została na podmurówce ceglanej, dwie ściany wykonano w konstrukcji ryglowej, dwie zaś wymurowano z cegły. Szczyt ściany oszalowany pionowo ułożonymi deskami. Okno w ścianie szczytowej wymienione na współczesne, podobnie jedno z okien w ścianie bocznej. Podcień został w latach powojennych zabudowany drewnianymi ściankami ze znaczną powierzchnią przeszkloną w formie sześciokwaterowych okien, wkomponowanych w słupy, płatwie i miecze, stanowiące pierwotną konstrukcję podcieniową.

Podcień to zadaszony fragment przestrzeni w obrębie dolnej części budynku, która powstała w wyniku cofnięcia zewnętrznej ściany budynku lub jej części.  Podcienie były stosowane w budownictwie ludowym na terenie całego kraju, przy czym w poszczególnych regionach wytworzyły się formy, różniące się ukształtowaniem bryły, konstrukcjami i detalem zdobniczym. Podcienie to elementy wzbogacające formę bryły a jednocześnie pełniące funkcje użytkowe, były to między innymi miejsca wykonywania prac domowych – na zewnątrz domostwa, ale pod zadaszeniem chroniącym przed opadami lub słońcem. Podcienie umiejscawiane były w różnoraki sposób: bądź to w szczytach budynków, bądź w ścianach bocznych, niekiedy były to tzw. podcienie obiegowe okalające nawet całą chałupę.  Stopniowe zabudowywanie powierzchni pod podcieniem szczytowym doprowadziło do powstania formy podcienia narożnego, który najdłużej zachował się na Kaszubach, Pomorzu i w Wielkopolsce. Właśnie tę formę reprezentuje chałupa w Nakielnie.