Muzeum Walk o Wał Pomorski

Muzeum Walk o Wał Pomorski w Mirosławcu swymi wystawami obrazuje historię walk o polskość Pomorza Środkowego na przestrzeni dziejów: w okresie piastowskim, w czasach wojen polsko-szwedzkich, w dobie napoleońskiej, w okresie porozbiorowym i w czasie II wojny światowej.

Pomysł zorganizowania muzeum w Mirosławcu narodził się na początku 1983 roku i już w czerwcu tego roku rozpoczęły się pierwsze prace budowlane. W miejscu miejskiego skwerku powstać miała wizytówka miasta. Projekt przygotowali architekci z Piły. Przy urzędzie Naczelnika Miasta i Gminy powstał specjalny zespół zajmujący się planowaniem i nadzorem nad prowadzonymi pracami.

Termin oddania muzeum do użytku publicznego wyznaczono na 12 października 1983 r., dopasowując do obchodów 40. rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego. Całego budynku nie udało się jednak w tak krótkim czasie ukończyć, przygotowano więc tylko górną kondygnację.  W pozyskiwanie eksponatów zaangażowało się wiele osób. Nawet w telewizji ogólnopolskiej, nadano komunikat wystosowany do byłych żołnierzy, członków ZBOWID, aby przekazywali pamiątki wiążące się z wyzwalaniem Wału Pomorskiego lub też związane z zakończoną wojną. Sporządzono znaczną ilość fotogramów a także kopie historycznych sztandarów Ludowego Wojska Polskiego. Przygotowana została makieta imitująca działania na obszarze umocnień Wału Pomorskiego. Uroczystego otwarcia muzeum w Mirosławcu dokonywano dwukrotnie. Pierwsze nastąpiło 12 października 1984 r., miało charakter wojskowy związany z uroczystościami 40-lecia Ludowego Wojska Polskiego. Druga uroczystość otwarcia miała miejsce 16 marca 1985 r. Pojawiło się wówczas wielu znanych aktorów i postaci z kręgu kultury: Witold Pyrkosz, Emil Karewicz, Emilia Krakowska, Janusz Przymanowski, Romuald Dobraczyński i wielu innych. Obecna była również reprezentacja Ministerstwa Obrony Narodowej oraz przedstawiciele rządu i partii. Takie były początki muzeum.

Późniejsze lata były skromniejsze a liczba zwiedzających stopniowo malała. Zdecydowano więc o konieczności odnowy muzeum. W grudniu 2011 roku na podstawie umowy użyczenia muzealiów z Radowanem Protić, uzupełniono ekspozycję Muzeum o wiele eksponatów zbieranych przez rodzinę Protić w okolicach Mirosławca.

Obecnie muzeum prezentuje swe zbiory w dwóch salach. Pierwsza to ekspozycje skupiające się głównie na walkach w rejonie Mirosławca. Druga z nich to Sala Historii Lotnictwa Wojskowego w Mirosławcu obrazująca  59 lat obecności sił powietrznych w Mirosławcu. Wystawa składa się z: fotografii i plansz przedstawiających wydarzenia lotnicze (m.in. wizyty Fidela Castro i Jurija Gagarina w Mirosławcu), fotela i mundurów pilota. Część wystawy poświęcono lotnikom, którzy zginęli w katastrofie samolotu CASA. Jest też ciekawa wystawa poświęcona żubrom, wykonana w ramach projektu “Zabezpieczenie populacji żubrów w północno-zachodniej Polsce przed presja turystyczną”.

Przed muzeum znajduje się  ekspozycja plenerowa, prezentująca działa artyleryjskie, czołg T-34 oraz samolot Su-22.