Bazylika Konkatedralna w Kołobrzegu

Kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kołobrzegu to jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków tego miasta. Jest to gotycka świątynia wybudowana z cegły w XIV wieku. Nieznana jest dokładna data budowy, wiadomo natomiast, że pierwszą mszę świętą odprawiono tam w 1321 roku. Przez kolejne lata kościół był rozbudowywany, konieczne były też przebudowy w związku z osiadającym gruntem. W XV wieku wieżę północną i wieżę południową połączono w jeden obiekt, dodano hełm środkowy i w ten sposób uzyskano ostateczny wygląd świątyni, który możemy oglądać dzisiaj. 

Na przestrzeni wieków świątynia pełniła różne funkcje, była m.in.: od XVI wieku świątynią luterańską, od 1817 roku siedzibą Pruskiego Kościoła Unijnego, w 1945 roku podczas walk o Twierdzę Kołobrzeg był to ważny punkt obrony miasta, a w latach 60. XX wieku w nieodbudowanej części świątyni urządzono Muzeum Oręża Polskiego - wówczas w nawie głównej eksponowano ciężki sprzęt wojskowy. W swojej historii katedra była wielokrotnie niszczona, za każdym razem jednak była pieczołowicie odbudowywana, co podkreśla wagę tego obiektu. 

Do najcenniejszych zabytków konkatedry należą: krucyfiks z 1330 roku znajdujący się w zakrystii oraz krucyfiks usytuowany na belce tęczowej między nawą główną, a prezbiterium, ma postać drzewa życia symbolizującego odradzające się chrześcijaństwo, jego wysokość wynosi 3,5 m, a szerokość 2,2 m ; chrzcielnica z 1355 roku - odlana jest z brązu, misa wsparta jest na figurach czterech lwów, na jej powierzchni znajdują się płaskorzeźby przedstawiające sceny z życia Chrystusa, jest to najstarsza metalowa chrzcielnica na Pomorzu Zachodnim;  gotycki świecznik siedmioramienny z 1327 roku - jest wysoki na 4 m i waży 900 kg, to jedyny w Polsce i jeden z pięciu na świecie tego typu zabytek; gotycki świecznik Korona Holków z 1420 roku - jedyny gotycki metalowy świecznik zachowany na Pomorzu;  gotycki świecznik Korona Schlieffenów z 1523 roku - jest to drewniany, wiszący żyrandol, ozdobiony dwiema dużymi rzeźbami przedstawiającymi Matkę Bożą z dzieciątkiem i św. Jana Chrzciciela oraz mniejszymi rzeźbami, które przedstawiają apostołów, żyrandol zwieńczony jest baldachimem, na którym namalowano sklepienie niebieskie, całość jest polichromowana i złocona; stalle rajców miejskich z XIV wieku; trzy drewniane ołtarze z przełomu XIV i XV wieku - dawniej w katedrze znajdowały się co najmniej 22 ołtarze, obecnie jeden znajduje się w Muzeum Narodowym w Szczecinie, a trzy można podziwiać w katedrze, pierwszy "Ostatnia wieczerza" znajduje się z prezbiterium, drugi "Pokłon Trzech Króli" mieści się po lewej stronie od ołtarza głównego, po prawej stronie głównego ołtarza możemy podziwiać ołtarz trzeci, umieszczono w nim figury św. Anny Samotrzeciej i św. Mikołaja; a także tablice nagrobne mieszczan kołobrzeskich oraz liczne obrazy i dzieła sztuki;

Ważnym elementem kołobrzeskiej katedry są organy. Pierwsza wzmianka o instrumencie pojawia się już w 1270 roku. Obecnie jest to instrument sprowadzony z Holandii, posiada 1700 piszczałek. Organy znajdują się w emporze organowej specjalnie w tym celu zaprojektowanej w 1999 roku. 22 października 2000 roku nowe zagrały po raz pierwszy podczas Jubileuszowej Mszy Świętej z okazji 1000-lecia utworzenia biskupstwa w Kołobrzegu.

Bazylika to jednocześnie: kolegiata, czyli świątynia, w której gromadzi się kapituła kolegiacka; konkatedra, jest ona drugą katedrą w diecezji koszalińsko–kołobrzeskiej (główny kościół biskupi znajduje się w Koszalinie); jest także bazyliką mniejszą – taki tytuł w 1986 roku nadał świątyni papież Jan Paweł II.