Kolegium pojezuickie

Szkoła ta została założona jako kolegium jezuickie w XVII wieku. Jezuici pojawili się w Wałczu na prośbę starosty Jana Gostomskiego w 1618 roku, aby wspomóc go w walce z protestantyzmem, prowadząc prace misyjne i nauczycielsko – pedagogiczne. Początkowo działało w mieście dwóch zakonników, Jan i Wawrzyniec, zamieszkując na tutejszej plebanii. Po roku wybudowali sobie własny, niewielki drewniany dom mieszkalny, a w roku 1629 murowaną kaplicę. Gdy pożar po raz drugi zniszczył ich rezydencję przeprowadzili się na Górę Mniszą, budując tam skromną rezydencję i szkołę, która funkcjonowała od 1662 roku. Uczniów szybko przybywało, więc zdecydowano się na budowę większego budynku, tym razem na Górce Burmistrzowskiej. Tu w roku 1672 rozpoczęto budowę obszernej rezydencji z budynkiem szkolnym i sporym zapleczem gospodarczym. Budowa trwała dwa lata, ale wkrótce okazało się, że potrzeba więcej szkolnych pomieszczeń. Podjęto więc starania o nowy budynek, który wzniesiono w 1703 roku z pomocą finansową opata zakonu cystersów w Oliwie. Spore datki spłynęły też ze strony miejscowej szlachty. Budynek ten dotrwał do 1798 roku, jednak mimo licznych prac remontowych nie zapewniał on bezpieczeństwa uczniom. Wówczas to Józef  Dalski, proboszcz wałecki i prefekt kolegium (wówczas już noszącego nazwę gimnazjum) rozpoczął budowę nowego gmachu szkolnego. W roku 1805   zakończono prace budowlane – powstał budynek istniejący do dziś.

Była  to budowla murowana na planie prostokąta, z wypalanej cegły, w stylu klasycystycznym, dwukondygnacyjna.  W 1860 roku zbudowano dla woźnego dom i przylegającą do tego budynku stajnię, w roku 1872 salę gimnastyczną nad rzeczką Młynówką na terenie ówczesnych ogrodów nauczycielskich, w 1879 dom dla dyrektora szkoły, zaś w latach 1881/82 do budynku  głównego dobudowano parterową aulę.

W latach 1908-1909 przeprowadzono kapitalny remont i rozbudowę. Nad wejściem głównym dobudowano sygnaturkę, rozebrano starą, parterową  aulę a na jej miejscu powstało wschodnie skrzydło boczne, mieszczące na piętrze aulę z neobarokowym, stiukowym wystrojem wnętrz (portretowe medaliony filozofów starożytnych, humanistów i ideologów protestantyzmu, poetów i myślicieli romantyzmu niemieckiego). Na parterze tej części szkoły powstały dodatkowe pomieszczenia klasowe. W latach 1959-1964 powstało skrzydło zachodnie (rozpoczęte w latach 30. XX w.), na parterze mieszczą się klasy i pokój nauczycielski, na piętrze – sala gimnastyczna.

Okresem największej świetności tej szkoły był przełom XVII i XVIII w., wówczas jednocześnie pobierało nauki ponad 200 uczniów. O wysokim poziomie nauczania świadczy fakt, że  to właśnie gimnazjum wybierała nawet protestancka młodzież z Wielkopolski, Brandenburgii i Pomorza. Wtedy szkoła zyskała dumne miano "Aten Wałeckich". 

 Od początku istnienia przez cały czas była to szkoła męska, dopiero w okresie II wojny światowej przeniesiono tutaj szkołę żeńską z ul. Bydgoskiej i uczennice z narażonego na bombardowania alianckie Wattenscheid w Zagłębiu Ruhry. Po wojnie, w lipcu 1945 r. w budynku szkoły zorganizowano gimnazjum i liceum. Liceum to funkcjonuje do tej pory nosząc imię Kazimierza Wielkiego. Od 1977 r. mieści się tutaj również Szkoła Mistrzostwa Sportowego o profilu wioślarstwo i kajakarstwo kobiet. 

 Szczególnie warta uwagi jest aula, bogato zdobiona m.in. portretami ściennymi przedstawiającymi ważniejsze postacie nauki i kultury europejskiego Oświecenia, wykonane w III ćw. XIX w.