Kościół pw. św. Michała Archanioła

Kościół pw. św. Michała Archanioła w Karlinie jest wybudowany w stylu późnogotyckim. Powstał w 1510 r. na polecenie biskupa Martina Caritha, prawdopodobnie na miejscu zniszczonego w 1409 r. wcześniejszego kościoła. Kościół zbudowany jest z cegły, nieotynkowany, orientowany, trzynawowy. Od strony zachodniej widnieje wieża, w której znajduje się wejście do kościoła. Dach wieży jest dwuspadowy. Dach świątyni jest również dwuspadowy, pokryty blachą miedzianą. Otwory okienne zakończone łukiem okrągłym. Prezbiterium kościoła jest wyodrębnione z nawy, zakończone trójbocznie. Nawy boczne są różnej wysokości. Wewnątrz sklepienie gwiaździste, żebra sklepienia wychodzą ze ścian. Kościół był świątynią protestancką. Do parafii kościoła karlińskiego należało miasto Karlino oraz wsie: Kowańcz, Redlino i Karścino. Kościół otaczał cmentarz stanowiący miejsce pochówku dla mieszkańców Karlina i okolicznych wsi. Na początku XIX w. cmentarz został przeniesiony na ulicę Koszalińską na Wzgórze Wiatraczne. Obecny wygląd kościoła różni się od pierwotnego, ponieważ uległ on znacznemu zniszczeniu w pożarze, który wybuchł w 1685 r. Przekazy podają, że podczas tego pożaru został zniszczony obraz przedstawiający biskupa Martina Caritha naturalnej wielkości. W 1807 r. Kościół był miejscem zakwaterowania francuskich wojsk. W związku z tym, że był także wykorzystywany jako magazyn wojskowy, został znacznie zniszczony. Część wyposażenia została przeniesiona do plebani, gdzie odbywały się nabożeństwa. Dopiero pod koniec XIX w. kościół odzyskał swój charakter. W późniejszym okresie kościół parokrotnie był remontowany, m. in. w 1866 r., 1872 r., 1890 r. i 1894 r. W 2006 r. w ramach rewitalizacji centrum Karlina teren wokół kościoła został zagospodarowany. Wówczas także, przy kościele, postawiono pomnik patrona parafii św. Michała Anioła. W 2012 r. kościół przeszedł kapitalny remont w ramach projektu dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach prac odremontowano i przygotowano dla zwiedzających wieżę kościelną. Wieża udostępniania jest zwiedzającym po wcześniejszym ustaleniu z Centrum Informacji Turystycznej. Istnieje również możliwość zwiedzania wieży z przewodnikiem.

Na osobną uwagę zasługują organy w karlińskim kościele. Zbudowano je w stylu neogotyckim, pochodzą prawdopodobnie z 1854 r. (tak wskazuje napis na największej piszczałce). W 2008 r. wykonano renowację instrumentu, który przez wiele dziesięcioleci był nieużywany. Ciekawostką jest fakt, że klawiatura instrumentu jest w odwróconej kolorystyce. Klawisze tonowe – przeważnie białe, tutaj są czarne i zostały wykonane z drewna hebanowego, a klawisze diatoniczne – przeważnie czarne, tu są białe pokryte listkiem kości. Do zabytkowego wyposażenia kościoła należą: kilka płyt nagrobnych z XVII i XVIII w., klasycystyczny żyrandol ze szkła kryształowego z XIX w., dzwon żeliwny z 1686 r. wykonany przez Ernesta Kreideweissa, obraz "Złożenie Chrystusa do grobu" z 1858 r., ołtarz klasycystyczny z XVIII w. z obrazem olejnym "Modlitwa w Ogrójcu" z 1891 r. namalowany przez E.A. Fischera (oryginalny szkic do obrazu znajduje się w Muzeum Ziemi Karlińskiej), romańska granitowa kropielnica pochodząca z XII/XII w., znaleziona podczas porządkowania terenu przykościelnego, wykopana i oczyszczona, obecnie znajduje się przy bocznym wejściu do kościoła.

Kościół jest dostępny dla osób niepełnosprawnych, ponieważ do wejścia prowadzi podjazd. Z wielu ciekawostek związanych z historią kościoła, są trzy warte wspomnienia. Pierwszą z nich jest to, że prawdopodobnie kościół jest połączony z dawnym zamkiem biskupów kamieńskich w Karlinie podziemnym przejściem. Kolejną ciekawostką jest to, że prawdopodobnie w kościele spoczywa ciało ostatniego katolickiego biskupa na Pomorzu - Erazma von Mantueffela, który mieszkał na zamku w Karlinie w latach 1521-1544. Poza tym wieść niesie, że w kościele modlił się Karol Wojtyła, który wraz z przyjaciółmi zatrzymał się tu na chwilę podczas jednego ze spływów kajakowych.