Teren starego miasta

W Lipianach do czasów współczesnych zachował się historyczny układ Starego Miasta, które usytuowane jest w miejscu posiadającym naturalne walory do obrony między jeziorami Wądół i Kościelnym. Początki Starego Miasta sięgają pierwszej połowy XIV wieku kiedy to Lipiany otrzymały prawa miejskie. Wytyczono wówczas znakomicie widoczną do dzisiaj charakterystyczną, eliptyczną siatkę ulic z centralnie umieszczonym rynkiem. Do placu rynkowego przylega kwartał z farą miejską co również jest charakterystyczną cechą dawnego układu urbanistycznego miasta. W średniowieczu eliptyczny układ miasta otoczony był kamienno-ceglanymi murami. Obecnie zachowały się fragmenty murów w północno-wschodniej części Starego Miasta oraz gotyckie bramy broniące miasta z początku XV wieku - Brama Pyrzycka oraz Brama Myśliborska. Z innych ważnych obiektów w obrębie historycznego układu miejskiego należy wymienić Ratusz usytuowany w zachodniej pierzei rynku, wraz z przylegającą do niego studzienką przedstawiającą mieszczan pijących lipiańskie piwo. Średniowieczny element Starego Miasta to także fragmenty kamiennych murów z XIII-wiecznej fary widoczne w ścianach prezbiterium kościoła parafialnego. Całość założenia Starego Miasta wpisane jest do rejestru zabytków.