Trasa Pojezierzy Zachodnich - Etap I [Siekierki - Myślibórz]

Etap I: Siekierki - Trzcińsko-Zdrój - Myślibórz [63 km]

Odcinek jest w całości ukończony i w większości prowadzi asfaltową drogą rowerową po nasypie dawnej linii kolejowej.

Startujemy w najbardziej spektakularnym miejscu szlaku i jednej z największych rowerowych inwestycji w Polsce. Most Siekierki – Neurüdnitz to najdłuższa przeprawa na Odrze, licząca 770 metrów. W rzeczywistości to dwie konstrukcje o długości 335 i 325 metrów połączone groblą. Most, a właściwie umiejscowiony nad nim taras widokowy jest obłędnym punktem obserwacyjnym na rozlewiska Odry, chronione przez Cedyński Park Krajobrazowy. Żyje tu 180 gatunków ptaków, które z całą pewnością zobaczymy na trasie. Szczególnie ciekawym okresem jest wrzesień, gdy trwa rykowisko, a nawoływania jeleni niosą się rano i wieczorem po rozlewiskach.

Zbudowany w 1892 roku most został wysadzony przez wycofujących się Niemców w marcu 1945 roku, a istniejący dziś obiekt został odbudowany w latach 50. Co ciekawe, nigdy nie przejechał po nim żaden cywilny pociąg pasażerski - w założeniu komunistycznych władz most miał służyć wyłącznie do transportu wojsk Układu Warszawskiego w razie wojny z NATO.

Wyłączona z eksploatacji przeprawa niszczała przez lata, ale w 2021 roku dostała nowe życie jako most Europejski, łączący trasy rowerowe Polski i Niemiec. Niemiecka część przeprawy została otwarta pod koniec czerwca 2022 roku, co daje możliwości planowania wycieczek po drugiej stronie Odry. Na przykład korzystając z sezonowej przeprawy promowej w Gozdowicach można zrobić ciekawą pętlę jadąc cały czas niemal wzdłuż samej rzeki lub kierować się drogą rowerową w stronę Mieszkowic i dworca.

Zaledwie 5 km od Siekierek warto zatrzymać się przy Cmentarzu Wojennym 1. Armii Wojska Polskiego w Starych Łysogórkach, upamiętniającym żołnierzy poległych podczas forsowania Odry w kwietniu 1945 roku. Na cmentarzu spoczywa około 2 tysięcy żołnierzy, a centralnym punktem jest 18-metrowy pomnik w kształcie dwóch mieczy grunwaldzkich oraz postać kobiety z dzieckiem w ramionach, symbolizująca odrodzenie po wojnie. Wokół ustawiono 1200 betonowych krzyży, stylizowanych na krzyże grunwaldzkie, które przypominają o ofiarach walk o Berlin. To wyjątkowe miejsce, łączące historię z refleksją nad przeszłością regionu.

Jadąc z Siekierek nie sposób nie wspomnieć o leżącej niedaleko na północ Cedyni, a właściwie o bitwie pod Cedynią. W 972 roku wojska Mieszka I stoczyły bitwę, która zadecydowała o przynależności Pomorza Zachodniego na kolejne dekady do państwa Piastów.

Gdybyśmy zdecydowali się na wypad w stronę Cedyni, to 9 kilometrów od mostu europejskiego odnajdziemy obelisk z wszystko mówiącym napisem: “najdalej wysunięty na zachód punkt Polski”. Sama bitwa odbyć się miała w okolicach góry Czcibora. U jej podnóża, corocznie w czerwcu, odbywa się piknik historyczny i inscenizacja bitwy. Scenę batalistyczną przedstawia też monumentalna mozaika.

Jeśli jednak zdecydujemy się jechać wprost po ścieżce w kierunku Trzcińska-Zdroju, to punktem obowiązkowym jest dawny dworzec w Klępiczu. Stacja szybko zyskała status kultowej dzięki pani Joli i jej rodzinie. To miejsce, w którym można się zatrzymać, odpocząć, pogadać, jak również spróbować wypiekanego tu pysznego sernika.

6 km od Klępicza leży Czachów, który słynie z kościoła Matki Boskiej Częstochowskiej z XIII wieku, a konkretnie z jego malowideł. Podczas konserwacji na początku lat 80. odkryto przedziwne malowidła ludowe. Sęk w tym, że pochodzą z XIV wieku! Są to jedne z najstarszych polichromii w Polsce. Najbardziej charakterystyczny i rozpoznawalny spośród czachowskich malowideł jest “wesoły diabeł” przy chrzcielnicy i nawet tylko dla niego warto zboczyć z trasy. Kościół jest zwykle zamknięty, ale klucz jest dostępny w żółtym domu naprzeciwko kościoła. Mieszka tam pani Barbara Sobiś, która z pasją opowiada o malowidłach i dziejach Czachowa.

Nieco bliżej szlaku (bo tylko 2,5 km) leży urokliwy Moryń. Miasto jest otoczone niemal okrągłym wieńcem murów miejskich z XV wieku. Nad jeziorem Morzycko powstała Aleja Gwiazd Plejstocenu, znana też pod mniej chwytliwą nazwą transgranicznego geoparku “Kraina polodowcowa nad Odrą". Wzdłuż alei stanęły ogromne figury zwierząt żyjących na tych terenach w epoce lodowcowej. To dobre miejsce na selfie z mamutem czy tygrysem szablozębnym. Zwierzęta są całkiem realistyczne, gdyż oklejone są odświeżanym co roku futerkiem.

Samo jezioro Morzycko uchodzi za jeden z atrakcyjniejszych akwenów w całym kraju. Czyste, głębokie na 60 metrów wody są gratką nie tylko dla wodniaków, ale i nurków - na dnie znajdują się szczątki radzieckiego myśliwca z czasów II wojny światowej. To nie jedyny sekret, jaki skrywa Moryń. Fani serii o Panu Samochodziku mogą pamiętać, że część akcji „Księgi Strachów” dzieje się właśnie tutaj. Znane z książek, tajemnicze szachownice odnajdziemy na wielu kościołach w okolicy, m.in. w samym Moryniu, Dolsku, czy Czachowie. Z kolei po drugiej stronie jeziora, we wsi Gądno, znajduje się powoli podnoszony z ruin pałac klasycystyczny z 1830 r., również znany z literatury. Co roku z tego miejsca startuje rowerowy rajd Pana Samochodzika.

W Brwicach zobaczyć można największą i najstarszą sekwoję w Polsce. Następnie wjeźdzamy do Trzcińska-Zdrój, który podobnie jak Moryń jest otoczony dobrze zachowanymi murami z bramami miejskimi. Dawne uzdrowisko może pochwalić jednym z najstarszych i najcenniejszych ratuszy w Polsce z XIII wieku. Odpocząć można w dawnym parku uzdrowiskowym, oglądając piękny, malowniczo położony nad jeziorem Dom Zdrojowy, obecnie Dom Pomocy Społecznej. Trzcińsko-Zdrój to istotny węzeł na szlaku, gdzie Trasa Pojezierzy Zachodnich krzyżuje się z trasą Blue Velo. Etap kończymy w Myśliborzu. 

Transport: stacje kolejowe PKP znajdują się Godkowie (na linii komunikacyjnej Szczecin - Kostrzyn) oraz kilka kilometrów od trasy w Chojnie (na linii komunikacyjnej Szczecin - Wroclaw, zatrzymują się tutaj pociągi dalekobieżne) i Mieszkowicach. Połączenia obsługuje POLREGIO oraz Intercity. Rozkład jazdy znajduje się na stronie  https://portalpasazera.pl. Kolejna stacja kolejowa obsługująca trasę znajduje się 12 km od Mostu w Siekierkach we Wriezen po stronie niemieckiej (dojazd pociągami Deutsche Bahn z Berlina, Franfurtu n. Odrą i Eberswalde).  Rozkład jazdy znajduje się na stronie https://www.bahn.de

Nawierzchnia: asfaltowa 99%, płyty+bruk<1%.

Rodzaj ruchu: drogi rowerowe 79%, ruch ogólny 21%.